Πήγαινε όπου αγαπάς

Πήγα σε πάρτι. Όχι απ’ αυτά τα παλιά, τα συνώνυμα της γιορτής. Ήταν συνάντηση αποχαιρετισμού. Ο Ηλίας, παλιός συμφοιτητής αλλάζει ήπειρο μαζί με τη γερμανίδα γυναίκα του, την τρυφερή Πέτρα και τα παιδιά τους, τα φιλαράκια των δικών μου.

Σε όλη τη διάρκεια της βραδιάς εικόνες έτρεχαν σε μια παραγκωνισμένη οθόνη. Φωτογραφίες από εκδρομές στην Μάνη –πατρίδα των παππούδων του, στη Γερμανία –πατρίδα της συζύγου, στη Φιλανδία –τόπο σπουδών και γνωριμίας του ζευγαριού- ταξίδια στην Ευρώπη, στην Αφρική. Οι φίλοι μου είναι άνθρωποι του κόσμου. Αφιέρωσα πολύ χρόνο σ’ αυτές τις εικόνες. Ήταν ευκολότερο να εστιάζω εκεί παρά στα ζωντανά πρόσωπα. Κυριαρχούσαν οι φατσούλες των παιδιών. Μεγάλωναν απ’ τη μια φωτογραφία στην άλλη. Η αθωότητα αυτών των βλεμμάτων διαπερνούσε την τηλεόραση και καρφωνόταν σ’ όποιον θρασύ τ’ ατένιζε κατάματα. Τελικά, ούτε κι αυτό ήταν εύκολο.

Πού πάνε αυτά τα ματάκια;
«Τρεις βδομάδες ο μικρός κλαίει γιατί θα χάσει τους φίλους του», λέει η Πέτρα, η γυναίκα που ξενιτεύεται για δεύτερη φορά. Μία στην προ δεκαετίας οικονομική κρίση της Γερμανίας, μία τώρα.

Ο συμφοιτητής είναι ψύχραιμος. Από τους αξιότερους ανθρώπους που έχω γνωρίσει. Αν έχεις σπουδάσει μαζί με κάποιον, ξέρεις πόσο μετράει. Δεν χρειάζεσαι κανέναν να στο βεβαιώσει.

«Ξεριζωνόμαστε» μου λέει ήρεμα. «Τώρα είναι πού πρέπει να παλέψει κανείς στην Ελλάδα, αλλά εγώ κουράστηκα. Τα τελευταία οκτώ χρόνια παλεύω. Νικήθηκα.» Ξέρω τι εννοεί. Δύο αλλαγές δουλειάς, μία απόλυση λόγω πτώχευσης, ενδιάμεσα διαστήματα ανεργίας. Απελπισία και γενναιότητα. Έχει κι η γενναιότητα τα όριά της.

 «Πότε φεύγετε;» ρωτάω την Πέτρα.

«Τέλος του επόμενου μήνα» απαντάει. «Τότε έχει κενό η μεταφορική. Φεύγει πολύς κόσμος. Κυρίως άνθρωποι μορφωμένοι. Αυτούς θέλουν έξω.»

Στο σημείο αυτό, οι παρευρισκόμενοι παρενέβησαν για να προσθέσουν τη δική τους ιστορία μετανάστευσης. Ξημερώσαμε. Ο Ηλίας κι η Πέτρα ήθελαν να χορέψουν. Την κοιτούσε ερωτευμένος. Είναι όμορφη γυναίκα η φίλη μου. Ελαφριά αποσκευή η αγάπη. Ευτυχώς. Ξεκίνησαν με βαλς κι έφτασαν στο τσιφτετέλι. Τους ακολουθήσαμε αν και κανείς δεν είχε τόση αντοχή ούτε τόση όρεξη όση οι οικοδεσπότες μας.

Σκεφτόμουν να τους χαρίσω ένα φωτογραφικό λεύκωμα της Μάνης. «Πάρτε λίγη πατρίδα μαζί». Ηλίθια σκέψη. Λες και χρειάζεται να πεις κάτι τέτοιο. Άσε που τα περισσότερα βιβλία ήταν φθαρμένα. Πολλά χέρια τα ξεφύλλισαν χωρίς ν’ αγοράσουν. Τα βλέπω τα χάδια ν’ ακουμπούν το φορτίο τους, να χαράζουν αμυχές στις σελίδες. Κάτι δεν πάει καλά με τις συγκεκριμένες εικόνες. Όσο τις κοιτώ θολώνουν. Το είπα πως δεν ήταν καλή ιδέα. Τα λευκώματα αυτά είναι βαριά. Πώς να τα κουβαλήσουν τόσο ταξίδι;

Απέστρεψα το βλέμμα απ’ την Ελλάδα. Αγόρασα μια συλλογή από φωτογραφίες των 50 αμερικανικών πολιτειών. Έχει ξύλινα σπίτια εκεί που πάνε. Ψηλοπόδαρες πυλωτές βουτάνε τις πατούσες στις λίμνες και τα ποτάμια. «Σαν τη Φιλανδία χωρίς χειμώνα», λέει ο φίλος μου. Όμορφες εικόνες. Όμορφη χώρα. Αν την αγαπήσουν, θα γίνει η επόμενη πατρίδα.