Τα βαμπίρ των νέων

Κάποιες φορές, οι ταινίες σε στοιχειώνουν. Κάποιες φορές, το πετυχαίνουν αυτό, καλύτερα κι απ’ την πραγματικότητα. Ακόμα κι αν μιλάμε για  τη δική σου καθημερινότητα.

Πώς το κάνουν αυτό; Ίσως η απάντηση βρίσκεται στη δίωρη καθήλωση. Βλέπεις, η καθημερινότητα έχει περισπασμούς. Το σινεμά αντίθετα, σε χώνει σε μια δίωρη ενδοσκόπηση. Σε ένα είδος διαλογισμού, όπως και το θέατρο, μόνο που η αφαιρετικότητα του δεύτερου, πιθανόν να λειτουργεί και ως περισπασμός -με εξαίρεση, τις σπάνιες εκείνες παραστάσεις, όπου η αμεσότητα σου κόβει την ανάσα.

Στον κινηματογράφο αντίθετα, η εικόνα είναι έτοιμη, δεν απαιτεί τη συνέργεια της φαντασίας κι όλη η πνευματική ενέργεια επικεντρώνεται στην ιστορία.

Για παράδειγμα το Nightcrawler . Δεν είναι ούτε η καλύτερη, ούτε η ομορφότερη ταινία που είδα, αλλά είναι απ’ αυτές που κολλάνε στο δέρμα. Δημιουργεί δεσμούς με την πραγματικότητα ανακαλώντας ξανά και ξανά συνειρμούς .

Ο νυχτερινός ανταποκριτής (NightCrawler)  μιλάει για τα ΜΜΕ. Αυτά τα ΜΜΕ που μας μιλούν , με τη σειρά τους, μέρα-νύχτα. Περιγράφει τη δημιουργία της είδησης , τη γέννησή της, το χειρισμό της, την ενορχήστρωση του ψυχολογικού της αντίκτυπου στο κοινό. Ο πρωταγωνιστής, ο εξαιρετικός Tζέικ Τζίλενχαλ, ως Λου Μπλουμ, είναι ένα πρότυπο του φιλευθερισμού. Πιστός θιασώτης του αμερικάνικου ονείρου, αραδιάζει τσιτάτα για τη στοχοπροσήλωση, την άοκνη δουλειά, τις στατιστικές, τις άμισθες  -εν ανάγκει και σε καιρό κρίσης- σχέσεις εργασίας, τις αναγκαίες, μα τόσο πρόθυμες παραχωρήσεις. Τη φιλοδοξία, πάνω απ’ όλα κι ας φλερτάρει με τη τρέλα.

Οι σχολιαστές της δικής μας επικαιρότητας και των μεγάλων μιντιακών συγκροτημάτων, θα λάτρευαν τα λόγια του. Θυμίζουν τόσο το ευαγγέλιο της ευρωπαϊκής σύγκλισης και του μετώπου της κοινής –όπως ακριβώς κι οι πόρνες- λογικής. Μόνο που ο κύριος Μπλουμ είναι ξεκάθαρα αηδιαστικός.  Και όσο προχωράει η υπόθεση, γίνεται όλο και πιο σιχαμένος. Αυτό το πρότυπο γίνεται μια αληθοφανέστατη καρικατούρα, που θα την αρνηθούν –είναι σίγουρο- και οι πιο πιστοί θιασώτες των ιδεών που πρεσβεύει. Δηλαδή, θα αρνηθούν την εικόνα τους στον καθρέφτη.  Ίσως γι αυτό, η ταινία δεν διακρίθηκε στις διάφορες απονομές βραβείων.

Ο Λου κυνηγάει το αίμα σαν βρικόλακας. Μοιάζει κιόλας με βρικόλακα. Κατάχλωμος, ισχνός, μονίμως στην τσίτα. Παπαράτσι της δυστυχίας και του πόνου, καταλήγει να γίνεται δημιουργός τους, θυσιάζοντας ακόμα και το συνεργάτη του προκειμένου να πετύχει την καλοπληρωμένη αποκλειστικότητα, τη φιλόδοξη υπέρβαση και την καταξίωση.

Η είδηση δεν ελέγχεται για την ακρίβειά της. Από κανέναν.  Η δημοσιογραφία δεν απαιτεί δεσμούς με την αλήθεια. Αποκλειστικό προαπαιτούμενο είναι τα λίτρα του αίματος που οφείλουν να στάζουν όσο πιο κοντά γίνεται στην οθόνη. Την παραποιημένη εικόνα, την πλασμένη και βολική πραγματικότητα, θα τη χρησιμοποιήσουν οι αρχισυντάκτες για να ασκήσουν την υπνοθεραπεία τους στο κοινό ψιθυρίζοντας:

Φόβος!

 Τρόμος!

Πανικός!

Κλειδωθείτε και παρακολουθείστε μας!

Μόνο εμάς! Όχι, τους άλλους! (που είναι ίδιοι με εμάς, αλλά εμείς σας δείχνουμε πιο πολύ αίμα.)

Όπως ακριβώς συνέβη  με την πρόσφατη αεροπορική συντριβή. Κανείς δεν περιμένει το πόρισμα των ειδικών. Ένας εισαγγελέας λέει πως άκουσε την ήρεμη ανάσα του συγκυβερνήτη που είναι επομένως αυτόχειρας, δολοφόνος, τρελός για δέσιμο. Κι ας λένε οι έμπειροι πιλότοι πως το συγκεκριμένο αεροσκάφος είναι τόσο θορυβώδες που αποκλείεται να ακούσεις ανάσες, ταραγμένες ή ήσυχες. Ο τρελός μπαμπούλας βολεύει στο ξεπούλημα της είδησης. Βολεύει την αεροπορική εταιρεία που θα πληρώσει χαμηλότερες αποζημιώσεις στους συγγενείς των θυμάτων, βολεύει και την κατασκευάστρια που έτσι κι αλλιώς, δεν έχει ανάγκη κανέναν. Γιατί έχει αγοράσει σχεδόν ότι παράγεται σε αεροπορικό υλικό, από ελικόπτερα, αεροπλάνα έως ερευνητικά κέντρα. Να μην έχει επιρροή και στα ΜΜΕ; Εδώ διαμορφώνει την ευρωπαϊκή πολιτική και τους μηχανισμούς ελέγχου. Κάνει τους ανταγωνιστές να μοιάζουν μικρομάγαζα ή βρίσκει τρόπους να τους βγάλει εκτός αγοράς.

 Αν η αλήθεια αποδειχτεί κι αυτή βολική, έχει καλώς. Θα προβληθεί αναλόγως. Αν όχι, δεν θα τη μάθουμε ποτέ ή θα την πληροφορηθούμε –χρόνια μετά- με ένταση πολύ χαμηλή. Σαν την ανάσα του συγκυβερνήτη ένα πράγμα.  Τα θύματα, οι συγγενείς, είναι προϊόντα αναλώσιμα. Όπως ακριβώς και τα σφαγιασμένα πτώματα του Nightcrawler.  Το κυνήγι των ανθρώπων με ψυχικές διαταραχές είναι ένα κοινωνικώς αποδεκτό bullying. Γιατί στη συγκεκριμένη εκδοχή ξεπουλάει. Προχτές ξεπούλαγε το θύμα του bullying, αλλά αυτό πάει, πάλιωσε. 

Τώρα, τα λαγωνικά του αίματος ξεχύνονται για το επόμενο πτώμα. Αν είναι ένα ολόκληρο κράτος, τόσο το καλύτερο.  Ας είναι όμως και το δικό τους το κορμί, του πρώην συνεργάτη, όπως στην περίπτωση του παλαιότερου παπαράτσι της ταινίας που πέφτει θύμα τροχαίου κι ο θάνατός του καταγράφεται στο φακό του Λου. Την ώρα που ξεψυχάει. Γιατί και η ψυχή πουλάει. Κυρίως την ώρα που βγαίνει.