50 χρυσά χρόνια

Τις προάλλες οι γονείς μου γιόρτασαν τα 50 χρόνια γάμου. Δεδομένου ότι οι περισσότεροι φίλοι τους έχουν φύγει ή βρίσκονται για λόγους υγείας περιορισμένοι κατ'οίκον, αποφασίσαμε να το γιορτάσουμε με ένα τραπέζι-έκπληξη, όσο μπορεί κάτι τέτοιο να αφομοιωθεί από ανθρώπους της ηλικίας τους. Καθώς λοιπόν από την οικογένεια δεν ξεφεύγεις ποτέ, μείναμε εντός της ευρύτερης οικογένειας: λίγοι συγγενείς, πιο πολλά ξαδέρφια, εξαιρουμένων αυτών που για λόγους κληρονομικών, όπως συνήθως συμβαίνει, δεν μιλιόμαστε. Ήταν μια ευκαιρία να βρεθούμε όλοι μαζί ξανά, αφού οι συνήθεις κοινωνικές συνευρέσεις, γάμοι, βαφτίσεις μας είχαν τελειώσει, και οι γιορτές είχαν πλέον τυποποιηθεί.

Είμασταν όλοι λίγο έως πολύ συγκινημένοι από το σημαίνον μιας τέτοιας επετείου. Στο δρόμο προς την τυπική αθηναϊκή ταβέρνα, σχολιάζαμε ανάλαφρα την πολιτική επικαιρότητα, αλλά από μέσα μας όλοι αναλογιζόμαστε το επίτευγμα. Αναρωτιώμαστε πώς είναι να είσαι με έναν άνθρωπο μαζί τόσα χρόνια. Τότε, που ο χρόνος που περνάγανε μέσα και μαζί με την οικογένεια, ήταν απείρως περισσότερος από το σημερινό. Τι σε κάνει να είσαι μαζί με έναν άνθρωπο τόσα χρόνια; Να ξυπνάς κάθε πρωί μαζί και να κοιμάσαι κάθε βράδυ δίπλα του; Η συνήθεια και η αγάπη. Η αγάπη του να συνηθίζεις και η συνήθεια του να αγαπάς, του να προσφέρεις και να ζητάς. Πώς γίνεται να κρατάς το ίσο και να μη θέλεις να σπάσεις τις αλυσίδες και να ξεφύγεις; Πώς είναι να περπατάς σε στερεή γέφυρα κοιτώντας κάτω το γοργό ανεμπόδιστο ποτάμι; Προσπαθώντας να αναπαράγεις την παιδική σου ηλικία κουβαλώντας πάντα μαζί το οικογενειακό φωτογραφικό σου άλμπουμ.

Η μητέρα μου θυμόταν την προηγούμενη επίσημη εορτασμό των 25χρόνων που της φαινόταν πλέον σαν χθες. Ο χρόνος που κυλάει σαν νερό, ιδίως όσο περισσότερη αβάντα του δίνεις. Και κατέληξε, “ωραία περάσαμε τόσα χρόνια, τώρα είναι τα δύσκολα, τα γηρατειά”. Και δεν είναι μόνο η σωματική ανημπόρια, είναι και η ψυχική κούραση, η πνευματική ραθυμία. Η αλήθεια είναι ότι τόσα χρόνια δεν τους είχα ακούσει σχεδόν ποτέ να μαλώνουν, όσο διαπιστώνω τα τελευταία χρόνια. Και αυτό είναι που αναστατώνει τις προηγούμενες σκέψεις μου περί δεσμού και αγάπης. Γεροντικές ιδιοτροπίες; Απωθημένα που δεν συγκρατιώνται πλέον από καθωπρεπισμούς και συγκρατημένα αμπαλάζ; Κάτι σαν τη γεροντική ακράτεια; Ίσως η αγάπη, κι όλα αυτά που βιώνουν δύο άνθρωποι μαζί μέσα σε ένα σπίτι, πρέπει να βιώνονται από ευγενή απόσταση. Ίσως πάλι ένα αντίβαρο να είναι το αναμενόμενο.

Αφήνοντας τη ενδογενή χαρά και τη μεσημεριάτικη ευωχία, συνδράμοντας και του άκρατου οίνου, η γλώσσα άρχισε να λύνεται. Ξεπερνώντας τις ευγένειες και τα προσχήματα, ξεκινήσαμε τις ερωτήσεις. Ανάμεσα στα άλλα, τους ρωτήσαμε ποια ήταν η πιο ευτυχισμένη στιγμή του γάμου τους. Μας απάντησαν “όταν γεννήθηκαν οι κόρες μας”. Αυτό.