Το χταπόδι της ευτυχίας

Είχα ένα δάσκαλο. Πάνε χρόνια απ’ την τελευταία φορά που τον είδα, αλλά όταν τον φέρνω στο μυαλό, η θύμηση γίνεται ζεστασιά. Και δεν κρυώνει όσος καιρός αν έχει περάσει.
Το επιβλητικά καραφλό του κεφάλι έστεκε σαν παράταιρο λαμπατέρ στο λιγνό σώμα. Ο δάσκαλος χαμογελούσε, ακόμα κι όταν ήταν σοβαρός. Με τα μάτια. Δεν είχε χαϊδεμένους μαθητές γιατί μας θεωρούσε όλους τόσο ξεχωριστούς που το 'χαμε πιστέψει κι οι ίδιοι. Όταν μιλούσε, οι ώρες δεν μέτραγαν. Λες κι είχε δικό του όλο το χρόνο του κόσμου. Δεν έδειχνε ποτέ βιαστικός. Δεν αγχωνόταν και δεν μας άγχωνε.

Όπως μάγευε το χρόνο, παράσερνε κι εμάς με πράγματα καινούρια, με αλήθεια ως και στην εκφορά του λόγου, στην κάθε διαλεγμένη λέξη, στα νοήματα. Τα θέματά του ξετύλιγαν κουβάρια αφορμών.  Ήταν ο κηπουρός των αποριών και των αναζητήσεών μας.

Πέρα από τη διδακτική ύλη, εξέθετε τις προσωπικές του απόψεις. Γιατί ο δάσκαλος σκεπτόμενων μαθητών οφείλει να είναι και να φαίνεται σκεπτόμενος άνθρωπος. Μια τέτοια δικιά του σκέψη ήταν και το "χταπόδι της ευτυχίας". 

Η κοινωνία δεν χρειάζεται χαρισματικούς ηγέτες όταν απαρτίζεται από ευτυχισμένους, πλήρεις και συνειδητούς πολίτες, μας έλεγε. Ένας τέτοιος άνθρωπος θρέφει-πριν απ΄όλα- τις ανάγκες του. Γι αυτό πρέπει ν’ απασχολείται ισάξια με οχτώ βασικούς τομείς. Όχι μονομερώς με κάποιους απ’ αυτούς. Αν κάτι του λείψει, θα είναι σαν ανάπηρο χταπόδι. Θα κολυμπάει και θα πορεύεται λοξά.

Μας πρότεινε λοιπόν, οχτώ τομείς, προκαλώντας να ψάξουμε κι αν κάποιος δεν μας κάλυπτε, μας παρότρυνε να τον αντικαταστήσουμε με άλλον ισάξιο. 

1. Η Αγάπη, ο Έρωτας, η Οικογένεια. Πολλοί ρόλοι μαζεμένοι, μα όλοι απαραίτητοι και συμπληρωματικοί  για τη συναισθηματική πληρότητα, την πνοή που ωθεί όλα τα χταπόδια να ταξιδέψουν.
2. Οι Φίλοι μας. Κουβεντιάζουμε. Διαλύουμε φόβους, ξεφορτώνουμε στενοχώριες κι αγωνίες. Μοιραζόμαστε χαρές και τσίπουρα. Κυρίως όμως, λυτρωνόμαστε σαχλαμαρίζοντας και παίζοντας.
3. Η Δουλειά μας, γιατί τρέφει ένα κομμάτι του εαυτού μας και μας συντηρεί.
4. Η Άσκηση, γιατί είναι αγάπη στο σώμα, το όχημά μας.
5. Η Δημιουργική Απασχόληση, γιατί πέρα απ’ τη δουλειά, έχουμε ανάγκη να φτιάχνουμε κάτι με τα χέρια μας, στοχεύοντας στην ομορφιά κι ομορφαίνοντας οι ίδιοι καθώς το ζωντανεύουμε.
6. Η Φύση γιατί επανατοποθετεί τις προσωπικές μας συντεταγμένες και το μέγεθός μας. Μας διδάσκει, μας παρηγορεί, μας γαληνεύει.
7. Η Τέχνη, ο Πολιτισμός, η Καλλιέργεια γιατί διευρύνουν το μυαλό και προσφέρουν χαρά λεπτότερης υφής.
8. Η πνευματική ζωή, η κουβέντα με τον εαυτό μας. Γιατί όσα και να διαβάσουμε, ότι κι αν μας συμβουλέψουν οι αγαπημένοι, οφείλουμε ν’ αφουγκραστούμε την καρδιά μας. Να μάθουμε να σβήνουμε τα παράσιτα που αλλοιώνουν τη φωνή της και να την ακούμε.

Κάποτε, τα πλοκάμια του χταποδιού, τα είχα σημειώσει σε ένα μπλοκάκι όπως ακριβώς μας τα είχε πει. Τα μελετούσα ξανά και ξανά. Στο δρόμο, έχασα το μπλοκάκι αλλά όχι και τη βασική ιδέα. Αναπαρήγαγα ότι θυμόμουν και μάλλον όσα κατέληξα να θεωρώ σημαντικά. Τα καταγράφω λοιπόν για μια μελλοντική σύγκριση.