Μικρό χρονικό τρέλας του Α. Κορτώ

Η αγαπημένη συννεφοξαδέρφη (ChichiMdou κατά fb) μου δώρισε  το «μικρό χρονικό τρέλας» του Αύγουστου Κορτώ.

Ολιγοσέλιδο και μαναντζίβελο καθώς είναι, το έχωσα στην τσάντα για αναγνώσεις νεκρών χρόνων. Ήτοι κατά τη διάρκεια σύντομων μετακινήσεων σε ΜΜΜ.
Κι έτσι κάμποσες φορές, κόντεψα να χάσω τη στάση μου.

Το «μικρό χρονικό τρέλας» περιγράφει ένα ψυχωσικό –όπως μαθαίνω πως λέγεται- επεισόδιο του ίδιου του συγγραφέα. Πρόκειται δηλαδή για ένα -πέρα ως πέρα- βιωματικό βιβλίο .
Το στυλ δηλαδή που συνήθως ανεβάζει ποστ ο Κορτώ στα κοινωνικά δίκτυα και εκνευρίζει αυτούς που ενοχλούνται από τα likes των άλλων.
Ο Κορτώ ξέρει να γράφει κατά τον αμερικάνικο τρόπο: να αποτυπώνει δηλαδή με απλότητα, ζωντάνια, σαφήνεια και χιούμορ αυτό που έχει στο μυαλό του.
Η γραφή του δεν είναι ποιητική, δεν έχει αυτή τη μοναδική λογοτεχνική σφραγίδα αλλά αυτό καθόλου δεν αφαιρεί το ενδιαφέρον που μπορεί να σου προκαλέσει το θέμα της αφήγησης  κι αυτό το διαπιστώνω για δεύτερη φορά,  μετά την ανάγνωση του «βιβλίου της Κατερίνας» του ιδίου, όπου διηγείται την ιστορία της μητέρας του που αυτοκτόνησε.
Το χρονικό τρέλας μου άρεσε πολύ περισσότερο από την Κατερίνα γιατί επιβιώνει απαλλαγμένο από την κατανοητή μεν, ψυχαναγκαστική ωστόσο, αγιοποίηση της νεκρής, που κατά τη γνώμη μου αποδυνάμωνε την Κατερίνα.  Και για να μην παρεξηγηθεί αυτό που γράφω, ξαναλέω πως και η Κατερίνα μου άρεσε θεωρώντας πως τα πλεονεκτήματα υπερίσχυαν των μειονεκτημάτων.

Δεν είχα καμία αμφιβολία, όσο διάβαζα το χρονικό, ότι όσα περιγράφει, έτσι συνέβησαν.
Οπότε η αλήθεια αποτελεί την πρώτη κι ελκυστικότερη αρετή της ιστορίας.
Από κει και πέρα, η εξιστόρηση λειτουργεί με έναν περίεργο τρόπο. Η οπτική του ψυχικά πάσχοντος είναι κάτι άγνωστο, κάτι για το οποίο μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε ή εξωτερικές παρατηρήσεις. Το να μιλάει όμως η τρέλα σε πρώτο πρόσωπο, εφόσον δεν σοκάρεσαι από την τραγικότητα ή μόλις τέλος πάντων την ξεπεράσεις, αποτελεί μια προσέγγιση άκρως ενδιαφέρουσα.
Μιλάμε για γνήσια ομορφιά.
Ομορφιά;
Ναι. Γιατί καταπώς μας τα λέει ο κύριος Κορτώ, με κομμένη την ανάσα, τη δική του και τη δική μας, η κακιά, επικίνδυνη, αυτοκαταστροφική τρέλα μοιάζει με το ζωντάνεμα ενός όνειρου στο λάθος κόσμο.  Θα έλεγε κανείς πως τα όνειρα προέρχονται από άλλον πλανήτη και ζωντανεύοντας σε τούτον εδώ, δηλητηριάζονται από την πραγματικότητα και μεταλλάσσονται σε τέρατα. Ωστόσο, η ανάμνηση της προέλευσής τους διατηρεί μια νοσταλγική γοητεία.
Από την άλλη, συνειδητοποιείς σε κάθε αράδα, τη χρησιμότητα του αναγνώσματος ως οδηγού αναγνώρισης στην περίπτωση που η ψύχωση βαρέσει την δικιά σου πόρτα ή εκείνη κάποιου αγαπημένου.  Άλλο ένα στοιχείο που κατατάσσει το βιβλίο στα “must read”.

Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της συναρπαστικότητας, ήταν λατρεία του Κορτώ για τον Σάλιντζερ. Λέει ο Καμπρέ στο confiteor πως το κριτήριο επιτυχίας ενός βιβλίου είναι η επιθυμία του αναγνώστη να το ξαναδιαβάσει. Έχω διαβάσει το "ψηλή σηκώστε στέγη ξυλουργοί" του Σάλιντζερ πάνω από 20 φορές. Και μόλις τώρα διαπίστωσα πως την εξαιρετική μετάφραση του ρυθμικού, μακροπερίοδου, ιδιόμορφου λόγου του Σάλιντζερ έχει αποτυπώσει με θαυμαστή ακρίβεια ο Κορτώ.

Το μόνο που δεν μου άρεσε στο βιβλίο, ήταν η ανάγκη του συγγραφέα να ζητήσει συγνώμη από τους αγαπημένους για τον πόνο που προκάλεσε η κρίση της αρρώστιας του. Κι ενώ επαναλαμβάνει πως έχει πειστεί ότι τα ψυχωσικά επεισόδια όπως και τα συμπτώματα όλων των ασθενειών δεν συμβαίνουν με ευθύνη του πάσχοντα, ο ίδιος, αγωνιώντας να εξιλεωθεί, ζητάει ξανά και ξανά συγνώμη.
Επειδή έχω βρεθεί στην πλευρά του φροντιστή ψυχικά πάσχοντος, θα έλεγα πως κι οι αγαπημένοι οφείλουν πολλές συγνώμες στον άρρωστο γιατί λόγω άγνοιας, κούρασης, λύπης ενίοτε συμπεριφέρονται σκληρά. Αλλά οι συγνώμες δεν αφορούν τους τρίτους.