Μες τα θερινά τα σινεμά

Για μας τους προσώρας τυχερούς, το καλοκαίρι αρχίζει και τελειώνει με (μια βουτιά και) μια ταινία σε θερινό. Φέτος, τόσο η πρώτη, όσο και η τελευταία σινεφίλ έξοδος στέφθηκαν με επιτυχία.  Όλως τυχαίως, η πρώτη και η τελευταία, ήταν και οι πιο ενδιαφέρουσες ταινίες που είδα το φετινό καλοκαίρι.

Και τα δύο έργα ήταν αποτέλεσμα ταλέντου και μερακιού και όχι προϊόντα της βαριάς κινηματογραφικής βιομηχανίας.  Πράγμα που σημαίνει πως τα εφέ και τα λεφτά έχουν αντικατασταθεί εδώ από έμπνευση και πολυδιάστατη προσέγγιση.

Και τα δύο καταπιάνονται με μειοψηφίες, με περιθωριακές ομάδες και είναι ταυτόχρονα αληθινά, αστεία και συγκινητικά. Εδώ που τα λέμε, αυτός είναι κι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να σε κατακτήσει ένα έργο. Πιθανότατα, τα έχετε ήδη δει, αν όχι όμως, αναζητείστε τα. Μιλάω για το Pride και την οικογένεια Μπελιέ.

Το Pride μιλάει για τη συμπαράσταση μιας ομάδας γκέι ακτιβιστών στον αγώνα των μεταλλωρύχων κατά την εποχή της Θάτσερ. Εξαιρετικοί κι αγαπημένοι ηθοποιοί, αφήγηση που ρέει και παίζει με τις προκαταλήψεις. Χωρίς να φοβάται τις σκιές, καταγράφει την ιστορία αναμιγνύοντας, όπως και στην πραγματική ζωή, το σκοτάδι με το φως, ειπωμένα όλα χωρίς κορώνες και χωρίς την πόζα του κοίτα τι σούπεργουάου ιδέα είχα.
Παρακολουθώντας την ταινία, διαπιστώνεις πως το μόνο που χωρίζει τα όσα περιγράφονται από αυτά που συμβαίνουν στη χώρα μας τώρα, είναι ο καιρός κι η αρχιτεκτονική, εντάξει κι η κουζίνα. Υπάρχει μάλιστα μια σκηνή στην ταινία, όπου ακούγεται το εξής: «τι έκανε πάντα η γκέι κοινότητα όταν της κολλούσαν έναν υποτιμητικό χαρακτηρισμό; Τον έκανε σημαία κι αφόπλιζε τους επικριτές της.»  Είναι σίγουρο πως την ίδια πρακτική ακολουθεί και ένα πολιτικό κόμμα που έχει στοχοποιηθεί σήμερα από τα ΜΜΕ. Προφανώς, οι διαφημιστές είδαν την ταινία.
Πέρα όμως από τη συγκίνηση που προκαλεί η ταύτιση, η ταινία γεννάει αισιοδοξία, απομονώνοντας τη στιγμή μιας παροδικής νίκης από την ιστορικά γνωστή κατάληξη των αγώνων που περιγράφει. Κι αυτό το good feeling σε συνοδεύει ακόμα κι όταν απομακρύνεσαι από την αίθουσα σφραγίζοντας λυτρωτικά το θεατή.
Η ταινία μας κλείνει το μάτι. Δεν έχει σημασία ποιος θα νικήσει στο τέλος. Αρκεί να χαρείς τη νίκη όταν αυτή έρθει. Εξάλλου το τέλος είναι ακαθόριστο σε αντίθεση με τη δικαίωση που έτσι κι αλλιώς είναι πρόσκαιρη σαν τους ανθρώπους.

Η οικογένεια Μπελιέ έχει πολλά κοινά με το Pride. Μιλάει κι αυτή για μια περιθωριακή ομάδα ανθρώπων που αγωνίζεται απέναντι στην προκατάληψη. Μια ομάδα πολύ μικρή. Την τετραμελή οικογένεια Μπελιέ. Ο φράχτης της οικογένειας Μπελιέ είναι ο ήχος. Ένα μόνο μέλος της οικογένειας έχει διαβατήριο διέλευσης κι αυτή είναι η κόρη. Η μόνη μη κωφή. Το παράθυρο των υπόλοιπων Μπελιέ στον κόσμο των φωνών. Έλα όμως που η πιτσιρίκα είναι καλλίφωνη. Έλα που διεκδικεί ένα βραβείο σε διαγωνισμό ταλλέντων που θα την απομακρύνει από την υπόλοιπη οικογένεια. Και πέρα από το προφανές φωνητικό ταλέντο, η μικρή διαθέτει κι ένα άλλο. Υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη που πέρα από μεταφράστρια, την κάνει κι υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων των Μπελιέ. Κι όσοι αναρωτηθούν πώς γίνεται τόσα χαρίσματα να συγκεντρώνονται σε έναν άνθρωπο, θα τους έλεγα να προσέξουν λίγο το χαρακτήρα των παιδιών που μεγαλώνουν σε οικογένειες με πολλή αγάπη και μεγάλα ζόρια.

Αυτή η τόσο απλή ιστορία, πλουτίζει και απλώνεται στην οθόνη από τους συμβάλλοντες παραποτάμους της αφηγηματικής ροής. Φίλοι, έρωτες, γιατροί, πολιτικάντηδες, απογοητευμένοι καθηγητές, αγελάδες, το μαύρο μοσχάρι Ομπάμα, τα λαχταριστά τυριά και η πανέμορφη γαλλική εξοχή, ανακατώνονται και χρωματίζουν μια απολαυστική ταινία, που συχνά-πυκνά τη λες και κωμωδία. Όλοι οι ηθοποιοί είναι κι εδώ απολαυστικοί, αλλά η πρωταγωνίστρια είναι χάρμα οφθαλμών.

Επισημαίνω μόνο μια σκηνή που με στενοχώρησε γιατί τη συνέκρινα με τα καθ’ ημάς. Στο σχολείο του χωριού, τα παιδιά διδάσκονται Ισπανικά από Ισπανίδα καθηγήτρια που τους έχει ζητήσει ανάλυση του Θερβάντες. Σκεφτόμουν με ποιο τρόπο διδάσκονται τα παιδιά των δημόσιων σχολείων τη δεύτερη ξένη γλώσσα. Με τον τρόπο του σχεδόν καθόλου δηλαδή.  Τέτοια μέθοδο διδασκαλίας απολαμβάνουν εδώ, μόνο τα παιδιά πανάκριβων ιδιωτικών σχολείων. Σαν κωφοί κι εμείς μέσα σε ένα κόσμο μουσικής.

Και για να ισσοροπήσω την αίσθηση, ιδού και μια απαράμιλλη κι επίκαιρη στιγμή του έργου. (Όσοι δεν έχετε δει την ταινία, αγνοήστε την παράγραφο που ακολουθεί.)

Ο απερχόμενος δήμαρχος πατρονάρει την πιτσιρίκα ρωτώντας την:
- Πιστεύεις στ' αλήθεια ότι θα ψηφίσει κανείς έναν κωφό; (τον συνυποψήφιο πατέρα της).
- Γιατί όχι; Εδώ ψηφίσαν έναν μαλάκα, του απαντάει εκείνη.